Κόκκινη κλωστή (μπερ)δεμένη...

...μέσ'τους μύθους τυλιγμένη
δώσ' της κλώτσο να γυρίσει
μήπως κι απορίες λύσει!

 Ελληνική συνοικία βρισκόταν στους πρόποδες του Σίπυλου υπό το άγρυπνο βλέμμα της Νιόβης.

Μια φορά κι έναν καιρό, στη μακρινή αρχαία χώρα, τη Φρυγία, που βρισκόταν στα ενδότερα της Μικράς Ασίας, ζούσε ο βασιλιάς Τάνταλος και η σύζυγός του, Διώνη. Παιδιά τους, ο Πέλοπας και η πανέμορφη Νιόβη.
Τη μεγάλωναν στα πούπουλα την πριγκηπέσσα τους (όχι, δεν θα την πω συντρόφισσα!) και την είχαν στα ώπα-ώπα! Πού να φαντάζονταν, όμως, την τύχη της μονάκριβής τους!

Η Νιόβη μας, λοιπόν, πήγε και παντρεύτηκε έναν επίσης πολύ ωραίο άντρα από τη Θήβα, τον Αμφίονα που την έφερε στην πόλη του στη Βοιωτία! 

Τι νομίζατε; Πως μόνο οι άντρες πάνε 'σώγαμπροι στα πεθερικά; 

Απέκτησαν μαζί πολλά παιδιά, όλα δίδυμα ζευγάρια και φυσικά εξαιρετικής ομορφιάς! Ονομάζονταν Νιοβίδες!

Οι αρχαίες γραφές αναφέρουν ότι η Νιόβη γέννησε από 12 έως 20 παιδιά. (Χαρά στο κουράγιο της!)

Η επικρατέστερη βέβαια, άποψη είναι εκείνη που αναφέρει ότι έκανε δεκατέσσερα παιδιά, 7 αγόρια και 7 κορίτσια. Δίδυμα – ξεδίδυμα, οι επτά τοκετοί είναι επτά τοκετοί! Και ήταν και πριγκίπισσα!! Χαλάλι η πληροφορία ότι, πιθανότατα, οι επτά πύλες της Θήβας είχαν τα ονόματα των κοριτσιών της!

Όλα καλά μέχρι εδώ, θα μου πείτε! 

Και θα έχετε δίκιο!

Γιαααα να πιάσουμε λίγο και τον Αμφίονα! Έτσι, για να έχετε μια πλήρη άποψη επί του όλου θέματος.

Βλέπετε, το σόι του είχε μια γούνα που χρειαζόταν πολλά ράμματα.

Ο Αμφίονας, που λέτε, εκτός από ωραίος ήταν κι εκείνος πρίγκηψ παρακαλώ και είχε χρηματίσει και αντιβασιλέας! Και το κυριότερο, κατά μία άποψη, ήταν και γιος του Δία! Η μαμά του η Αντιόπη ήταν κι αυτή πανέμορφη, θεά όπως λέμε σήμερα!
(Μα τι καλούπια είχαν οι αρχαίοι κι έβγαιναν όλοι κούκλοι και κούκλες;;)
Ήταν μάλιστα κόρη του βασιλιά της Θήβας Νυκτέα, με θεϊκές καταβολές κι αυτός, αφού ήταν και εγγονός του Ποσειδώνα! Τι άλλο θ'ακούσουμε, θεέ μου! 

Τη λιμπίστηκε, λοιπόν την τύπισσα, ο Ζιους, μεταμορφώθηκε σε Σάτυρο και της άλλαξε τα φώτα!

Κατ'άλλους, ο “ηλεκτρολόγος” ήταν ο Εποπέας, βασιλιάς της Σικυώνας που αφού την ...χμ... τακτοποίησε, επέστρεψε στη χώρα του!
Αλλά η Αντιοπίτσα, είχε καθυστέρηση και σε λίγους μήνες δεν μπορούσε να δικαιολογήσει πια το “τοπικό” πάχος!
Ο πατέρας της έγινε πυρ και μανία! Τού'ρθε ντουβρουτζάς, που λένε, του ανθρώπου. Την πήρε στο κυνήγι κι ας ήταν στην κατάσταση που ήταν!
Έτσι, η δύστυχη, την κοπάνησε και πήγε στη Σικυώνα να βρει το “μάστορα” για να την αποκαταστήσει!

“...ἡ δὲ ὡς ἔγκυος ἐγένετο, τοῦ πατρὸς ἀπειλοῦντος εἰς Σικυῶνα ἀποδιδράσκει πρὸς Ἐπωπέα καὶ τούτῳ γαμεῖται. Νυκτεὺς δὲ ἀθυμήσας ἑαυτὸν φονεύει, δοὺς ἐντολὰς Λύκῳ παρὰ Ἐπωπέως καὶ παρὰ Ἀντιόπης λαβεῖν δίκας.” Απολλόδωρου Βιβλιοθήκη, Γ', 5.5.

 

Ο μπάρμπας της ο Λύκος, όπως διαβάσατε εδώ, υποσχέθηκε στο μπαμπά της, Νυκτέα και δικό του αδελφό, λίγο πριν αυτοκτονήσει, ότι θα τιμωρούσε “την καθώς δεν πρέπει” Αντιόπη και τον Εποπέα.

Τη βρήκε λοιπόν την ανηψιά και όπως την έσερνε γκαστρωμένη πίσω στη Θήβα, την πιάσανε οι πόνοι και, οι αθεόφοβοι, τη βάλανε να γεννήσει μέσα σε μια σπηλιά κοντά στις Ελευθερές! 

Εγώ με όσα διάβασα, δεν είμαι σίγουρη ποιανού ήταν τελικά τα παιδιά! Γιατί πρέπει να σας πω ότι η Αντιόπη γέννησε δίδυμα! Το Ζήθο και τον Αμφίονα! Και όπως καταλάβατε, ...εξαιρετικής ομορφιάς και οι δύο! Αλίμονο!

Ο άκαρδος, όμως, θείος παράτησε τα νεογέννητα στον Κιθαιρώνα, όπου τα βρήκε και τα μεγάλωσε ένας βοσκός, χωρίς να ξέρει από πού κρατάει η σκούφια τους!

Ο Ζήθος και ο Αμφίονας ήταν είπαμε το ίδιο πανέμορφοι εμφανισιακά ως δίδυμοι, αλλά η μέρα και η νύχτα από πλευράς χαρακτήρα! Σαν από άλλο γαλαξία, ένα πράγμα!

Ο Ζήθος ήταν πιο μπρουτάλ, πρακτικό μυαλό, μπρατσαράς και δουλευτής ενώ ο δικός μας, ο Αμφίονας, ήταν του φιλολογικού κυρίως και εξαιρετικό μουσικό ταλέντο. Γι αυτό, ο θεός Ερμής του δίδαξε να παίζει αριστοτεχνικά την επτάχορδη λύρα! Μα παντού ν'ανακατεύονται αυτοί οι θεοί! Και μετά τα κάνουν σαν τα μούτρα τους και προσπαθούν έπειτα να συμμαζέψουν τ'ασυμμάζευτα...

Η Άνοιξη (περ. 1478), Ζωγραφική σε ξύλο, Πινακοθήκη Ουφίτσι, Φλωρεντία.

Το κέντρο της σύνθεσης καταλαμβάνει η Αφροδίτη με τον τυφλό Έρωτα να πετάει πάνω από το κεφάλι της.
Τα άλλα πρόσωπα από αριστερά προς δεξιά: ο Ερμής, οι Τρεις Χάριτες,
η Φλόρα (η Θεά των λουλουδιών και της άνοιξης, η νύμφη Χλωρίς και ο Ζέφυρος ο δυτικός άνεμος.

Η καημένη η μάνα, η Αντιοπίτσα, δεν είχε ησυχάσει όμως όλα αυτά τα χρόνια! Την έτρωγε ο καημός! Ως δεινή κοπανατζού, με την πρώτη ευκαιρία -κι ας άργησε νά'ρθει- την ξανακοπάνησε από τη Θήβα για να βρει τα παιδιά της.

Εννοείται, βεβαίως βεβαίως, ότι τα βρήκε και τ'αναγνώρισε! Δεν είχαν γεννηθεί πολλά δίδυμα εκείνη την εποχή στη Βοιωτία φαίνεται!
Διότι όλοι ήταν όμορφοι τότε, όπως είπαμε πιο πριν! Υποθέτω και ο βοσκός...

Τα δυο παλικάρια, ή μάλλον το ένα παλικάρι, ο πρακτικός, ο φουσκωτός και ο άλλος, ο φιλόσοφος, ο θεωρητικός, νόμισαν ότι η μανδάμ είχε κάποια βίδα στον εγκέφαλο λασκαρισμένη και δεν την πίστεψαν. Ώσπου επενέβη ο από μηχανής θεός, δηλαδή ο Δίας - πιθανός πατέρας- και έβαλε τα πράγματα στη θέση τους! 

Αμέσως μετά, μάνα και γιοι, αγκαλιασμένοι κίνησαν για τη Θήβα, ξεπάστρεψαν τον κακό θείο, πήραν τη βασιλεία στα χέρια τους, έγιναν οι θρυλικοί ήρωες της Βοιωτίας κι όλα γίναν' μέλι-γάλα!

Μάλιστα, έχτισαν και τα πρώτα τείχη της “Επτάπυλης” Θήβας.

Ο Ζήθος -κλασικά-, κουβάλαγε τις κοτρώνες και για να μη νομίζετε, παρακαλώ, ότι ο Αμφίονας ήταν τεμπελχάνας, σας πληροφορώ ότι δούλευε κι αυτός!
Έπαιζε τη μαγική του λύρα και οι βράχοι σηκώνονταν ως άλλες κόμπρες υπό τον ήχο αυλού και μπαίνανε στη θέση που έπρεπε να μπουν! Τζαστ λάηκ δατ!

Μη νομίζετε! Είχε την κούρασή του και το παίξιμο του μουσικού οργάνου!

Αφήστε που, αν του ξέφευγε του Αμφίονα καμμιά “πράσινη” (λάθος νότα, ντε!), μπορεί να του ερχόταν ο βράχος στο δόξα πατρί!

Με τούτα και μ'εκείνα, τα χρόνια περνούσαν και έκαναν και τις δικές τους οικογένειες τα παιδιααά!

Ο Ζήθος, εκτός του ότι πήρε, λέει μέρος και στον Τρωικό πόλεμο ως ένας από τους αρχηγούς των Βοιωτών, παντρεύτηκε τη Θήβη (που κάτι πήρε τ'αυτί μου σε μια εκδοχή ότι τη φυστίκωνε κι αυτήν ο Δίας).

Ο Αμφίονας ενυμφεύθη δόξα και τιμή, τη Νιόβη από τα βάθη της Ανατολής! Αυτή είπαμε: ήταν παρθένος (όχι στο ζώδιο), πριγκίπησα -επιμένω- και καλομαθημένη...

Για τον καημένο το Ζήθο, όσο κι αν έψαξα, δεν ανακάλυψα αν τεκνοποίησε. Εμ, με τόσο κουβάλημα βράχων και τόσα ποντίκια από το βόδι-βίλδινγκ, θα ατόνισε το έρμο το σπέρμα!

Ενώ, ο άλλος, ο δικός μας, ο Αμφίονας! Από το πολύ καθησιό της μουσικής και της φιλοσοφίας, γυμναζόταν πάνω στην αχόρταγη Νιόβη που είχε μαζί του ανακαλύψει τον "παράδεισο" και της κατάφερε μια ντουζίνα συν δύο κουτσούβελα!

Πάμε τώρα στο παρασύνθημα...

Η Νιόβη μας κάπου το παράκανε. Θα μου πείτε, ποια μάνα δεν κοκορεύεται για τα βλαστάρια της!

Αλλά που πας και τα βάζεις, κυρά μου, με δυο θεούς;

Και η Λητώ που είχε απωθημένα με την αντίζηλο, την  Ήρα, θα το άφηνε να περάσει έτσι; Αμ, δε...

Μια μέρα, λοιπόν, η Νιόβη καυχήθηκε για την ομορφιά των διδύμων της που γεννούσε ο σύζυξ και έτικτε η ίδια και αμόλησε την κοτσάνααα:

- Α, χρυσή μου, “ένα μόνο ζεύγος διδύμων έναντι των τόσων δικών μου, έχει να επιδείξει η Λητώ, η εκλεκτή του Δία”. Ενώ εγώ με τον Αμφίονά μου! Κοίτα 'δω! Κοίτα 'δω ομορφιές!

Τι ήταν να το πει η ευλογημένη;

Προφανώς, το είπε σε κάποια κουτσομπόλα γειτόνισσα, η οποία το έκανε βούκινο και ο ήχος ταξίδεψε ως τα εύθικτα αυτιά της Λητούς που το είχε και το απωθημένο με τον προκομμένο, το μουρντάρη το Δία, και είχε για καμάρι μοναδικό την Άρτεμη και τον Απόλλωνά της! 

Τι περιμένατε; Έγινε έξω φρενών!

Ποια ήταν αυτή η ανατολίτισσα που τολμούσε να μειώσει τα θεϊκά της παιδιά;

Ααα, όχι! Δε θα το άφηνε έτσι αυτό! Μια και δυο, φωνάζει τα δίδυμά της, τους καθίζει κάτω και τους πρήζει τ'αυτιά για την τρισκατάρατη. Ε, όσο νά'ναι, θίχτηκαν κι αυτά, μη πικράνουν και τη μάνα, βουτάνε το τόξο και τη φαρέτρα με τα αλάθητα βέλη τους και πήγαν και ξέκαναν τα Νιοβιδάκια! 

Η Άρτεμις στόχευσε τα κορίτσια και ο Απόλλωνας τα αγόρια, μάλλον για να μην υπάρξει καμμία παρεξήγησις!

Κι αυτοί οι θεοί, βρε παιδί μου! Τέτοια ζήλεια πια! Καθόλου υπεράνω;;; 

Πιθανότατα, δεν ήξεραν τον ακριβή αριθμό των στόχων ή δε μέτρησαν καλά και τους ξέφυγαν δύο: ο Αμύκλας και η Μελίβοια.

Το κακόμοιρο το Μελιβοιάκι, από το ταράκουλο που έπαθε, άλλαξε πατρίδα και πήγε στο Άργος για να χαθούν τα ίχνη της και μάλιστα άλλαξε ταυτότητα για σίγουρα αποτελέσματα. Από τούδε και στο εξής θα λεγόταν Χλωρίς!

Επέλεξε αυτό το όνομα, γιατί από την τρομάρα της είχε χλωμιάσει τόσο που άρχισε να κιτρινοπρασινίζει και να θυμίζει βρούβες...

Η τύχη της ήταν λίγο περίεργη. Παντρεύτηκε μεν το Νηλέα και απέκτησε μαζί του 12 γιους, τους Νηλειδείς. Καρπερή κι η Χλωρίδα! Τα γονίδια, τα γονίδια... 

Όμως, κληρονόμησε και την κακοτυχία, αφού ο Ηρακλής τους σκότωσε στην κατάληψη της Πύλου, εκτός από έναν, το Νέστορα. Πολλές συμπτώσεις...

Και σα να μην της έφταναν όσα είχε περάσει, λόγω της χλωμής ομορφιάς της -η ομορφιά διετηρήθη παρά την πρασινίλα- τη βίασε ο αλήτης ο Ζέφυρος (ο δυτικός άνεμος) και επειδή ως γνωστόν δεν είχαν εφευρεθεί ακόμα τα προφυλακτικά, ή τα αντισυλληπτικά γενικότερα, κατέστη έγκυος για δέκατη τρίτη φορά κι έπειτα από εννέα μήνες, η Χλωρίδα γέννησε ένα υγιέστατο και νοστιμότατο αγοράκι, τον Καρπό! 

Είπαμε: καρπερή!

 

Αλλά... τι σου είναι αυτή η Φύσις, όμως, ε;

Ή μάλλον, τι σου είναι οι μυθολογικές αλληγορίες! 

Κατάφεραν μέχρι και να μεταπηδήσουν αργότερα τη Χλωρίδα στη ρωμαϊκή μυθολογία και να την κάνουν Φλώρα, θεότητα της χλωρίδας! Τουλάχιστον, γλίτωσε και δεν την ξεπάστρεψε η Άρτεμις...

Επανερχόμεθα στο παρασύνθημα!

Τα κακόμοιρα τα σκοτωμένα δίδυμα, τα Νιοβιδάκια, έμειναν εννιά μέρες άταφα! Διότι ο Δίας, που ως συνήθως εξυπηρετεί όχι πάντα τα καλά, αλλά οπωσδήποτε τα συμφέροντα, αντί να υπερασπιστεί τα -κατά τη μία εκδοχή- εγγόνια του ή αν θέλετε, τ'ανήψια της Θήβης, της πρώην ερωμένης του, ή έστω βρε αδερφέ, τα τετρακισέγγονα του παλιόφιλού του, του θεού Ποσειδώνα, αυτός συναίνεσε στην τιμωρία και τη χειροτέρεψε! Δεν ήθελε να πάει και κόντρα στη Λητώ, γιατί της είχε και μια κάποια αδυναμία, πώς να το κάνουμε!

Έτσι λοιπόν, ο επικεφαλής του δωδεκάθεου έκανε πέτρα όποιον τολμούσε να πλησιάσει τα θύματα για να τα θάψει.
Στα εννιάμερα όμως, ο Παυσανίας μας μαρτύρησε ότι αποφάσισαν οι θεοί να πάνε οι ίδιοι να τα θάψουν. Τι να έκαναν; Ο Δίας το είχε παρακάνει με τις πέτρες και η μορφολογία του εδάφους στην περιοχή εκείνη είχε αρχίσει να αλλοιώνεται κατά πολύ!

Οι φήμες λένε ότι αμέσως μετά από το κακό, ο Αμφίονας αυτοκτόνησε από τη στενοχώρια του και η μπάλα πήρε και τον Ζήθο, γιατί κατά 'πως φαίνεται, τ'αγαπούσε πολύ τ'ανήψια του!

Η Νιόβη μας, χαροκαμένη μάνα πια, είχε σαλτάρει δικαιολογημένα! Μπορεί να μην αυτοκτόνησε, αλλά ο πόνος της ήταν πολύ βαρύς για το κακό της ριζικό! Έχοντας χάσει όλη της την οικογένεια, όπως λέει ο Σοφοκλής, έφυγε και πήγε στην πατρίδα της, μήπως βρει γιατρειά στον καημό της!

Σταμάτησε σ'ένα βουνό, όμως, το Σίπυλο, γιατί της ήταν αδύνατον να πάψει να θρηνεί!

“Άδακρυς πόνου” όπως έγραψε ο Αισχύλος, δηλαδή είχε στερέψει από δάκρυα πια και φωνή δεν έβγαινε από μέσα της! Μόνο μια βραχνή ανάσα...

Και επειδή ήταν πάντα της μοσχοαναθρεμμένη, δεν είχε τη δύναμη ν'αυτοκτονήσει ούτε ήθελε πια να πάει στο παλάτι των γονιών της.

Ικέτευε λοιπόν εκεί, σ'εκείνο το βουνό, νύχτα-μέρα το Δία να τη λυπηθεί και να τη λυτρώσει από τον αφόρητο πόνο.

Ε, νισάφι πια κι αυτός ο Δίας, δεν είχε πια νόημα να τραβάει το σκοινί, ίσως δεν είχε πια ουσία και η τιμωρία, οπότε, τη λυπήθηκε! 

 

Την έκανε τη Νιόβη μια τελευταία πέτρα για να κλείσει το σερί του και για να μείνει και κάτι στους αιώνες. Την έκανε έναν ωραιότατο τεράστιο προεξέχοντα βράχο με μορφή γυναίκας και πάντα να στάζει νερό, ως φόρο τιμής για τα δάκρυα της Νιόβης που είχαν στερέψει...

Κι αναρωτιέμαι η κοινή θνητή:

Όλα αυτά, γιατί; (Ρητορική ερώτηξις!)

Για μια κουβέντα μιας μάνας που αγαπούσε και καμάρωνε τα παιδιά της.

Και για το ανθρώπινο μειονέκτημα της ζήλειας δυο θεών!

Πάντως, ψάχνοντας τον ένα μύθο, τσουπ, μπλεκόταν κι ένας άλλος, παρακλάδι! Διαβάζοντας κι αυτόν, συναντούσες και κάποιον άλλο! 

Τελικά, μικρός που είναι ο κόσμος! Ισχύει...

Και φυσικά, ισχύει και στη μυθολογία... 

Όπως και όλα αυτά τα μπερδέματα: το στοιχείο του καλού μ'εκείνο του κακού, μίση, έρωτες, πάθη, γέλια, κλάμματα, τιμωρίες, φυλακές, αυτοκτονίες, βιασμοί...
Σεξ σίγουρα, ακόμα και ντραγκζ, καθόλου πάντως, ροκ εν ρολ!

Το ρεζουμέ:

Μπερδεμένο κουβάρι τα θεία και τ'ανθρώπινα, το δίκιο κι η αδικία, ολ όβερ δε γουέρλντ, στην ιστορία, στους μύθους και εις τους αιώνας των αιώνων...

Αμήν!

Μίνα Βαμβάκου